Tưởng nhớ nhà thơ Nam Chu.

 Tưởng nhớ nhà thơ Nam Chu.

    Được tin anh mất tôi thật bàng hoàng.Tưởng nhớ anh, xin đăng lại hai bài tôi viết kỷ niệm về anh, nhà thơ Nam Chu.

Bài 1: 

                   Một chút duyên thôi.

    Tôi quen anh khoảng hai năm.Trong suy nghĩ của tôi, anh là một nghệ sĩ.Phong thái hòa nhã, chân tình, anh như cục nam châm cuốn hút nhiều người.

   Anh mở quán cà phê tại nhà, quán nằm khuất trong hẻm ven con rạch được xây kè bê tông lát lối đi . Quán có nhiều nét riêng, khác biệt hẳn với những quán khác.Quán là một vườn phong lan trong ngôi nhà lợp mái trong suốt đón nắng mặt trời . Khi ngồi uống cà phê, bạn có thể nhìn ngắm hoa lan đang khoe sắc. Mokara vươn cao xanh mướt phơi những đài hoa vàng ; Oncidium sắc màu rực rỡ như vũ nữ; Phal. Carmela’s Dream, một loài Hồ điệp trắng  màu tinh khiết làm say đắm hồn người, …

 Quán còn là một thư viện nhỏ. Những kệ bằng tre được thiết kế mỹ thuật giống ngôi nhà nhiều tầng trưng bày những  quyển sách, tạp chí. Nhiều  nhất là sách Phật học, tự điển, kiến thức ngày nay, v.v…Hai cây Guitar, một cây treo lên  cột, một cây dựa lưng vào kệ sách như mời gọi.

 Bạn có thể đến quán nhâm nhi cà phê hay trà, thưởng lãm hoa lan , ngồi thật lâu đọc sách  và nghe thoang thoảng  một bản nhạc nhẹ hòa tấu hay một làn giao hưởng. Bạn cũng có thể mượn sách đem về nhà và nhớ đem trả, vậy thôi. Hay bạn cầm lấy guitar rãi lên những hợp âm , tùy thích.

   Nét đặc biệt  nữa là quán có nhiều loại trà. Đầu tiên bạn được mời uống trà Bắc rót trong chung nhỏ thật nóng, vị đắng hậu ngọt . Hồng trà từ quả sơn tra, có vị chua chua được làm dịu lại bằng những hạt đường phèn thanh khiết . trà dưỡng sinh với các vị thuốc Bắc . Đặc biệt có trà Pha lê, không thua vì trà Hoàng cung ngày xưa dành cho các vị vua chúa. Về giá cả, bạn an tâm, rẻ đến bất ngờ . Gặp ngày lễ, hay một kỹ niệm nào đó bạn còn được mời uống miễn phí. Anh mở quán không nhằm mục đích kinh doanh . Nơi đây để anh đón những thân hữu và những người đồng điệu .

   Trước kia tôi không đến quán anh thường xuyên, chỉ  khi có bạn thân điện gọi tôi mới đến . Mỗi buổi sáng sau khi tập dưỡng sinh tôi đến một nơi chốn  tương đối yên tỉnh uống một ly cà phê, đọc một hai tờ báo rồi bắt đầu cho công việc một ngày . Quán anh  không có chổ riêng đó . Những thân hữu ngồi bên nhau chuyện trò thân mật . Anh ra tiếp chuyện khi ngồi bàn này khi ngồi bàn khác.

Tôi và anh có nhiều khác biệt, tôi sống khép kín cô độc, còn anh cởi mở hòa đồng, nên tuy quí nhau nhưng không thân thiết.

      Mọi việc đều có duyên của nó. Lần đầu tiên đến quán thấy tôi thích thú ngắm một bình hoa lan nhỏ đặt trên một dĩa hình trái tim thật đẹp, anh liền tặng tôi bình hoa đó, đến nay tôi vẫn dùng chưng hoa . Trước tết tôi đến nhờ anh chọn giúp một giò lan để biếu một vị sư trụ trì ( chứ không phải một giai nhân ) . Sau một hồi đắn đo chọn lựa anh đã chọn  một giò lan thật đẹp, cành hoa vươn cao, hoa mới vừa hé nụ, điểm xuyến vài hoa nở một màu trắng tinh khôi. Anh đã chăm chút cắt tỉa,  tạo dáng thật công phu, gói lại cẩn thận sợ tôi đi đường làm hoa dâp gãy. Nhìn anh làm, tôi  ái ngại và sốt ruột thay, những ngày cuối năm bận rộn sao anh lại dành nhiều thời gian cho tôi quá. Tôi mới hiểu tính anh  kỹ lưỡng và thích nâng niu cái đẹp. Sư trụ trì rất quí giò lan Hồ điệp đó và còn chăm sóc đến ngày nay.

   Thời gian gần đây tôi đang tìm hiểu về từ “duyên”, nhất là "duyên" trong đạo Phật tôi không hiểu nhiều. “Hãy gặp anh ”, đó là lời bạn  khuyên tôi. Tôi đến anh vào giờ thưa khách và trình bày ý định của mình, anh mau mắn lấy cho tôi mượn cuốn“Từ điển phật học Hán Việt”,  những từ Hán Việt khó hiểu tôi được anh  giải thích tường tận. Kiến thức Phật học của anh thật uyên bác.

      Anh  bắt đầu cuốn hút tôi rồi, buổi sáng hôm sau thay vì vào quán quen thuộc tôi đến quán anh. Tôi là người đến sớm nhất, anh đến chuyện trò thân tình . Một lát sau anh vào nhà lấy một tập thơ tặng tôi, lời đề tặng trang trọng .Thế ra anh là nhà thơ Nam Chu với những bài thơ khẳng khái, bay bổng. Những sáng tác của anh  được đăng ở báo Giác Ngộ, tạp chí Hương Thiền. Anh từng là một huynh trưởng Gia đình Phật tử. Trước kia  phụ trách chuyên mục Thiếu nhi của báo Giác Ngộ. Anh cùng với một số thân hữu lập nhóm Mây Hồng chuyên nuôi dưỡng, giúp đở trẻ em đường phố, lo cơm ăn, tạo công ăn việc làm cho các cháu.

   Qua thời gian tìm hiểu, chân dung anh từ từ rõ nét, sinh động . Anh là người mãi mê đi tìm cái đẹp, trân trọng quí yêu và sống vì lý tưởng phụng sự. Bây giờ tôi cảm thấy gần gũi và thân với anh hơn.( Xin đừng cho rằng tôi thấy sang bắt quàng làm họ ). Tôi quyết định mỗi sáng khi tập dưỡng sinh xong, đến quán anh uống trà, nếu anh có rảnh sẽ chuyện trò cùng anh. Tôi mua sẳn tờ báo để chia sẻ tin tức với những thân hữu khác .Tôi phát thảo một bài viết để giới thiệu thơ anh lấy tựa đề “Một chút duyên thơ ”.

               Nhưng…

   Hai ngày sau tôi đến, quán đóng cửa im lìm. Ngoài cửa treo tấm bảng : “quán nghỉ dài ngày, xin thông cảm”. Tôi nghĩ đơn giản chắc cô phục vụ bận về quê, anh lại bận việc nên không mở quán được. Tôi đến vài lần nữa cửa vẫn đóng. Quá nóng ruột buổi trưa tôi tìm đến, cũng may gặp  anh, mới biết anh nghỉ bán hẳn, anh bài tỏ sự hối tiếc. Nguyên do là vườn lan do tiếp xúc với nhiều người, nhiều khói thuốc lá, lan đã suy và chết nhiều nên buộc lòng anh phải đóng cửa . Anh định khi chấn chỉnh việc trồng lan xong,  sẽ tạo một nơi tiếp khách riêng để các thân hữu đến uống trà đàm đạo.

Tôi ra về với tâm trạng buồn buồn,  gần hai năm dài do không hiểu nhiều về anh tôi đến với anh quá muộn . Chút duyên đưa đẩy, tôi và anh hiểu biết nhau hơn. Khi tôi muốn đến quán  thường xuyên, quán lại đóng cửa rồi. Tôi đành sửa lại tựa đề “Một chút duyên thơ” thành  “Một chút duyên thôi ”, chỉ sửa vài nét chữ sao nghĩa khác đi nhiều quá ./.

                                        Phương Danh

                                      tháng 12 - 2012

    Xin trân trọng giới thiệu hai bài thơ của nhà thơ Nam Chu trích trong tập  "TÌNH DỄ THƯƠNG ” Nhà xuất bản tổng hợp TP Hồ Chí Minh.

  Cám ơn anh tặng tôi tập thơ này, một món quà thật quí.

 

                   ĐIỀU THÚ VỊ

     Ta bí mật rủ nhau đi một chuyến

     Đợi đêm về cười cợt với trăng sao

     Đừng đánh thức một làn hương Nguyệt Quế

    Đàn bướm đêm sẽ rạo rực chiêm bao.

                         

                    TRỞ VỀ

   Ta phải trở về thôi! Không đi nữa

   Không thể sống muôn đời để tường tận, thế gian

   Không thể yêu cho hết những người ta ngưỡng mộ

   Vì bên đây còn mãi đóa Ngọc lan.

 

  Ta phải trở về thôi! không đi nữa

  Tay không đủ dài để ôm hết trẻ lang thang

  Chân không đủ cứng để tìm người khốn khổ

  Ta trở về vườn ta còn có những búp măng .

 

  Ta phải trở về thôi! không đi nữa

  Những hàng hiên không có chỗ ta nằm

  Về ngôi nhà của ta vẫn còn hơi ấm

 Có một mối tình thề thốt trăm năm./.

                              Nam Chu

Bài 2: Bài viết này tôi viết từ cảm hứng hội ngộ tại quán cà phê Pha Lê của anh Nam Chu.

      TÌNH CỜ HỘI NGỘ THƠ XUÂN.

     Sáng mùng 6, như thường lệ tôi ngồi độc ẩm cà phê tại quán quen thuộc ven sông. Hơi ấm cà phê không xua tan được khí lạnh, tôi co ro trong chiếc áo ấm nghe cảm giác miên man, không tập trung đọc báo Tuổi trẻ số đầu năm được. Chợt điện thoại rung lên, à anh Giao," Danh rảnh không, đến vườn Pha Lê, có quyển sách, tặng chú”. Chà đầu năm được tặng sách còn gì bằng.

    Tôi gặp anh Giao, một người bạn vong niên trong một không gian nhỏ, riêng biệt của vườn lan Pha Lê, (đã giới thiệu trong entry "Một chút duyên thôi"). Các loài lan đang khoe sắc đón xuân. Nhấp chén  Hồng trà do chính tay chủ quán, nhà thơ Nam Chu pha chế, thắm vị chua, ngọt dịu đặc biệt. Nam Chu niềm nở, hãy chờ một lát, chút rảnh mình ra.

    Anh Giao lấy ra quyển sách, là một bản photo “Chuyện lạ miệt vườn", tác giả Cao Hùng, ghi lời tặng.

- "Tôi biết chú đang tìm hiểu về trường sinh học nên tặng chú quyển sách này để tham khảo, ngày hôm qua tôi đến thăm vườn Long An, chuyện lạ có thật đúng như sách viết."

 Tôi đã biết ông Cao Hùng qua tác phẩm “Chuyện lạ có thật về một con người". Người chuyên nghiên cứu về lĩnh vực tâm linh, nghiêm túc, thấu đáo.

   Cũng cần nói thêm, anh Giao tức Bùi Hữu Giao là một nhà sư phạm tâm huyết, anh từ miền Bắc chi viện vào Nam năm 1977, chuyên nghiên cứu về tâm lý giáo dục. Sau khi nghỉ hưu anh đã nghiên cứu viết quyển “Hành trang cuộc đời", một loại sách học làm người dành cho lớp trẻ. Anh đã đi nhiều nơi từ Nam ra Bắc để giới thiệu, thuyết trình công trình nghiên cứu tim óc này, sách đã được tái bản nhiều lần.  Anh tâm sự: “Là người theo chủ nghĩa Mác – Lênin, một người vô thần, nhưng bây giờ tôi tin là có tâm linh, tôi định đưa vào quyển “ Hành trang đời người ” một nội dung nữa là con người cần có hiểu biết về tâm linh”.

  Tôi giật mình, một vấn đề lớn đây, suy nghĩ một lát tôi giải bày “Đang tìm hiểu về trường sinh học, em cũng tin là có tâm linh thật, nhưng đây là lĩnh vực hết sức rộng lớn, mênh mông, khó xác định, dễ lầm lẫn với mê tín dị đoan, anh nên tìm hiểu thêm và cân nhắc cẩn thận ”.  Rồi chúng tôi ngồi im lặng  trầm tư.

    Chợt có tiếng “Hai anh em nhỏ to tâm sự gì đó ”. Chúng tôi quay ra, anh Học, Nguyễn Hiếu Học một nhà nghiên cứu về văn hóa, lịch sử uyên bác, người Huế, bạn tâm giao với anh Giao, cùng  nhà thơ Ngọc Chiếu, thạc sĩ văn chương, một người miền Nam, bước vào. Nhà thơ Nam Chu, một Phật tử, nghiên cứu về Thiền học, sau khi đích thân pha cà phê cho bạn cũng ngồi vào bàn. 

   Chúng tôi quây quần  chuyện trò rơm rả. Một cuộc tương phùng không hẹn trước, có cả Bắc - Trung - Nam, người hữu thần kẻ vô thần, mỗi người mỗi vẻ, đều đam mê nghiên cứu một lĩnh vực riêng nhưng có điểm chung là tâm hồn nghệ sĩ và tôn trọng nhau. Vườn lan Pha Lê, hôm nay ngày xuân muộn, tình cờ hội tụ những tài hoa. Chỉ riêng tôi là người nhỏ nhất, bình thường nhất.

     

   Rồi Ngọc Chiếu cao hứng giới thiệu thơ trước , một bài thơ mới làm đêm qua:

   Mai vàng ngậm nụ nở từng bông

   Tiết xuân se lạnh níu mùa đông

   Nắng vàng đã thắp trời chưa ấm

   Sao gởi cho em chút nắng hồng .

 Một bài thơ với cảm xúc chân thực một mùa xuân không trọn, mai vàng ngậm nụ không khoe sắc. Hay quá, tôi nhờ Ngọc Chiếu chép tặng bài thơ ngay vào quyển sách anh Giao vừa tặng.

       

    Anh Nguyễn Hiếu Học cũng cao hứng đề tặng một bài thơ xuân, nét chữ bay lượn và lời đề tặng trang trọng, tặng Danh hiền đệ. Rồi anh đọc to, giọng hào sảng:

                   Phút giao thừa

        Đây phút năm tàn đến với ta

        Buồn vui năm cũ sắp trôi qua

        Lắng nghe xúc cảm từ sâu thẳm

        Hy vọng đang về … hay vẫn xa.

      Bài thơ sâu lắng nỗi niềm hoài vọng.

   Cả hai nhà thơ đều cùng sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt thật chuẩn, mang âm hưởng buồn man mác. 

    Riêng nhà thơ Nam Chu đọc một bài thơ năm chữ thật sống động:

     Mùa xuân ơi, dừng lại

     Rải nắng hồng quanh tôi

    Tưới chất hương khờ dại

    Thêu bình minh lên môi.

       Bài thơ trẻ trung quá, phải không?

  Anh Bùi Hữu Giao ngồi im lặng lắng nghe, không góp bài thơ nào. Cuộc sống của anh đã là thơ là hoa rồi. Có cuộc vui hôm nay anh là người góp công đầu, tình cờ khởi xướng. Riêng tôi, tiếng thơ tắc lịm từ lâu, vả lại tôi cũng không dám múa rìu qua mắt thợ. Chỉ biết im lặng và cảm nhận. Tôi cầm lấy quyển sách, dâng lên niềm vui. Đây là lưu bút ngày xuân của những người bạn nghệ sĩ, thật tình cờ và đầy ngẩu hứng. Một kỷ niệm không bao giờ tôi quên./.

                                          Phương Danh

                                         tháng 01 - 2013.